Τι είναι η νευρολογική εξέταση;
Η κλινική νευρολογική εξέταση είναι μαζί με το αναλυτικό ιστορικό, το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για τη διάγνωση των νευρολογικών παθήσεων. Με αυτό τον τρόπο ελέγχεται η λειτουργία του εγκεφάλου, των νεύρων και των μυών. Το νευρικό σύστημα είναι αυστηρά δομημένο, ώστε μετά από μια καλή κλινική εξέταση ο γιατρός να είναι σε θέση να προσδιορίσει αν η βλάβη βρίσκεται στον εγκέφαλο, στο νωτιαίο μυελό ή στα περιφερικά νεύρα και να θέσει μια πρώτη υποψία διάγνωσης.
Ανάλογα με την περίπτωση και προκειμένου να διευκρινιστεί η αιτία και να τεθεί η διάγνωση είναι απαραίτητες περαιτέρω εξετάσεις όπως:
- Εργαστηριακός έλεγχος
- Απεικονιστικός έλεγχος (αξονική, μαγνητική τομογραφία)
- Εγκεφαλογράφημα
- Ηλεκτρομυογράφημα
Η κλινική νευρολογική εξέταση ξεκινά από την πρώτη επαφή με τον ασθενή, τον προσδιορισμό του επιπέδου συνείδησης , το βαθμό κατανόησης , άρθρωσης της γλώσσας και τον προσανατολισμό στον χώρο και τον χρόνο, όπου παίρνει κανείς πολύτιμες πληροφορίες , ειδικά σε περίπτωση υποψίας άνοιας ή γνωσιακών ελλειμάτων μετά από εγκεφαλικό.
Ποιες λειτουργίες εξετάζονται κατά τη νευρολογική εξέταση;
- Τα εγκεφαλικά νεύρα: Ο άνθρωπος έχει 12 ζεύγη εγκεφαλικών νεύρων και καθένα από αυτά έχει συγκεκριμένες λειτουργίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα βλάβης νεύρου είναι η πάρεση του προσωπικού νεύρου, όπου στραβώνει το στόμα από τη μία πλευρά, υπάρχει δυσκολία στο κλείσιμο του ματιού και οι γραμμές του μετώπου εξαφανίζονται. Άλλη περίπτωση βλάβης νεύρου είναι το τρίδυμο, που προκαλεί πολύ έντονες νευραλγίες στο πρόσωπο.
- Το κινητικό σύστημα: Η στάση του σώματος και ο τρόπος βάδισης παίζει σημαντικό ρόλο σε παθήσεις , όπως το Πάρκινσον. Ελέγχεται επίσης ο μυϊκός τόνος, η παθητική και ενεργητική κίνηση στις αρθρώσεις, τυχόν τρέμουλο, καθώς και οι συμμετρικές κινήσεις. Σε περιπτώσεις εγκεφαλικού συνήθως η μια πλευρά του σώματος παρουσιάζει αδυναμία.
- Τα τενόντια αντανακλαστικά: Το χτύπημα με το νευρολογικό σφυράκι στον αντίστοιχο μυϊκό τένοντα , εκλύει μέσω ενός μηχανισμού (αντανακλαστικό τόξο) που περνά από το νωτιαίο μυελό, την άμεση σύσπαση του μυός. Χαρακτηριστικό είναι το αντανακλαστικό της επιγονατίδας ή του αχίλλειου τένοντα. Υπάρχουν νευρολογικές παθήσεις όπου τα αντανακλαστικά εκλύονται πιο έντονα και άλλες που καταργούνται ή εμφανίζονται παθολογικά αντανακλαστικά.
- Ισορροπία και συντονισμός των κινήσεων: Ο έλεγχος ισορροπίας και βάδισης είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κλινικής εξέτασης. Επίσης οι κινήσεις των οφθαλμών, όπου σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα, μπορούν να μας οδηγήσουν σε διαφορετικές διαγνώσεις, από καλοήθη ίλιγγο θέσης ως εγκεφαλικό επεισόδιο.
- Αισθητικότητα: Η επιφάνεια του δέρματός μας είναι χωρισμένη σαν χάρτης σε μικρότερες περιοχές , ανάλογα από το ποιο κομμάτι του νωτιαίου μυελού ελέγχονται. Έτσι ο νευρολόγος ανάλογα με την ποιότητα (πόνος, μούδιασμα, απώλεια αισθητικότητας) και την κατανομή της βλάβης μπορεί να καταλάβει πού να την αναζητήσει, στον εγκέφαλο ή στον νωτιαίο μυελό. Αξίζει να σημειώσουμε ότι κάποια μουδιάσματα απροσδιόριστης προέλευσης είναι κυρίως ψυχογενούς αιτιολογίας.
Η Σταυρούλα Θωμοπούλου είναι ειδική Νευρολόγος με επιπλέον ειδίκευση στην ψυχιατρική και Ψυχοθεραπεία Γνωσιακής Συμπεριφορικής Κατεύθυνσης στη Γερμανία. Κλείστε Ραντεβού για μια εξειδικευμένη νευρολογική εξέταση.
