Μπότοξ (Botox) και οι χρήσεις του στη νευρολογία ή στις νευρολογικές παθήσεις
Το botox (αλλαντική τοξίνη τύπου Α) αποτελεί μια πρωτεΐνη η οποία, πέραν από τις γνωστές αισθητικές της ιδιότητες, μπορεί να εφαρμοστεί στη νευρολογία ή στις νευρολογικές παθήσεις για τη θεραπεία προβλημάτων όπως:
- Σπαστικότητα
- Χρόνια ημικρανία (τουλάχιστον 15 ημέρες πονοκεφάλου το μήνα και τουλάχιστον 8 από αυτά τα επεισόδια να παρουσιάζουν τυπικά ημικρανικά στοιχεία όπως φωτοφοβία)
- Δυστονίες
Μετά τη χορήγηση της θεραπείας της αλλαντικής τοξίνης, δύνανται να βελτιωθούν διάφορες καθημερινές δραστηριότητες.
Τι είναι το botox και τι προκαλεί στο ανθρώπινο σώμα;
Αν και το botox είναι πιο γνωστό για τις χρήσεις του στην αισθητική – κοσμητική ιατρική, πρόκειται για μία νευροτοξίνη (βοτουλινική τοξίνη) που προκαλεί παραλύσεις μυών. Παράγεται από ένα βακτήριο (κλωστηρίδιο της αλλαντίασης) που συγκεντρώνεται από κακώς συντηρημένα τρόφιμα (κονσέρβες). Η κατανάλωση των τροφίμων αυτών μπορούσε να προκαλέσει μεταξύ άλλων και παραλύσεις στην καρδιά και τους αναπνευστικούς μύες και στο παρελθόν είχαν σημειωθεί θάνατοι. Στις μέρες μας είναι σπάνιο φαινόμενο λόγω καλύτερων συνθηκών υγιεινής, αλλά και γιατί υπάρχει αντίδοτο. Η φαρμακευτική του μορφή ωστόσο, όπως θα εξηγηθεί στη συνέχεια, είναι ευεργετική για συγκεκριμένες νευρολογικές παθήσεις.
Πώς λειτουργεί το botox;
Για να ενεργοποιηθεί ένας μυς πρέπει να μεταδοθεί το ερέθισμα από το νεύρο στο μυ με την απελευθέρωση μίας ουσίας που λέγεται ακετυλοχολίνη και προκαλεί μυική σύσπαση. Το botox εμποδίζει την απελευθέρωση της ακετυλοχολίνης, επομένως οι μύες δεν συσπώνται και για κάποιο διάστημα παραλύουν.
Ποιες είναι οι ενδείξεις του botox στη νευρολογία ή στις νευρολογικές παθήσεις;
Οι ενδείξεις για την εφαρμογή του botox για την αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων είναι οι εξής:
- Προβλήματα κινητότητας:
- Σπαστικότητα, που μπορεί να εμφανιστεί μετά από εγκεφαλικό, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλική παράλυση, τραυματική βλάβη του νωτιαίου μυελού ή που εμφανίζεται στην πορεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας και άλλες χρόνιες παθήσεις που προκαλούν σπαστικότητα όπως σε τελικού σταδίου άνοια. Οι εγχύσεις botox βοηθούν στη βελτίωση του παραπάνω συμπτώματος, του πόνου και της ποιότητας ζωής.
- Δυστονίες: Πρόκειται για μεγάλη κατηγορία κινητικών διαταραχών όπου προκαλείται ακούσια, ανώμαλη αύξηση του μυικού τόνου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η αυχενική δυστονία (ραιβόκρανο), ο βλεφαροσπασμός και άλλες που δυσχεραίνουν την καθημερινή λειτουργικότητα. Οι εγχύσεις botox είναι θεραπεία πρώτης επιλογής.
- Υπεριδρωσία: Αυξημένη παραγωγή ιδρώτα
- Σε κάποιες περιπτώσεις τρόμος – τρέμουλο
- Ημικρανίες: Εξαιρετικά σημαντική ένδειξη, για ημικρανίες που επιμένουν παρά τη φαρμακευτική αγωγή, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Αποζημιώνεται η αγωγή με botox; Πώς γίνεται η θεραπεία και πόσο διαρκεί;
Σε ό,τι αφορά τα νευρολογικά νοσήματα την ένδειξη θέτει ο θεράπων ιατρός. Εφ’ όσον ο ασθενής ανήκει στις κατηγορίες που προαναφέρθηκαν, συμπληρώνεται μία αναλυτική ειδική φόρμα (φάρμακα υψηλού κόστους) ηλεκτρονικά και εφ’ όσον εγκριθεί η αίτηση, αποζημιώνεται εξολοκλήρου από τον ΕΟΠΥΥ. Αυτό δεν ισχύει για τις ενδείξεις της αισθητικής ιατρικής. Οι εγχύσεις γίνονται από εκπαιδευμένο ιατρό τοπικά, χωρίς αναισθησία και η διαδικασία είναι πολύ απλή. Η διάρκεια του botox ποικίλει, ανάλογα με τον ασθενή και το περιστατικό. Κατά μέσο όρο η επανάληψη της έγχυσης είναι κάθε 3 μήνες.
Υπάρχουν παρενέργειες της θεραπείας botox στη νευρολογία ή στις νευρολογικές παθήσεις και τι γενικά πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν;
Γενικά παρενέργειες εμφανίζονται σπάνια. Στο σημείο της ένεσης μπορούν να εμφανιστούν ερεθισμοί, πρήξιμο ή μικρά αιματώματα. Μία αρκετά υψηλή δόση μπορεί να προκαλέσει ξηροστομία, πονοκέφαλο, ναυτία και μειωμένη κινητικότητα των μυών της έγχυσης για κάποιο διάστημα. Επίσης στην εγκυμοσύνη και θηλασμό καλό είναι να αποφεύγεται η χρήση botox.
Σε γενικές γραμμές και υπό την αυστηρή παρακολούθηση του θεράποντος νευρολόγου η χρήση Botox είναι ασφαλής και μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε αρκετά νευρολογικά νοσήματα.
Η Σταυρούλα Θωμοπούλου είναι Ειδική Νευρολόγος με επιπλέον ειδίκευση στη Ψυχιατρική και Ψυχοθεραπεία Γνωσιακής Συμπεριφορικής κατεύθυνσης στη Γερμανία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το botox στη νευρολογία ή στις νευρολογικές παθήσεις, επικοινωνήστε μαζί της.