Κεφαλαλγίες-Ημικρανίες: Πότε διαφέρουν;

Ο πονοκέφαλος είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα και μπορεί η αιτία να είναι κάτι πολύ απλό, όπως κόπωση ή κρυολόγημα, ως κάτι πολύ σοβαρό, όπως η εγκεφαλική αιμορραγία. Τα περισσότερα περιστατικά που φτάνουν στο νευρολογικό ιατρείο πρόκειται για κεφαλαλγίες τάσης ή ημικρανίες. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις ιδιαίτερα πολύπλοκες και επικίνδυνες. Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό το καλό ιστορικό και η κλινική εξέταση.

Πώς διαχωρίζονται οι κεφαλαλγίες;

Έχουμε τις πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες με τα δύο πιο συχνά παραδείγματα, ημικρανίες και κεφαλαλγίες τάσης, και τις συμπτωματικές κεφαλαλγίες. Αυτές έχουν τη βάση τους σε καταστάσεις όπως:

• Κάποιον όγκο στον εγκέφαλο
• Λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος
• Εγκεφαλική αιμορραγία

Φυσικά μπορεί να έχουν τη βάση τους και σε άλλες εξωγενείς καταστάσεις, όπως ένα κρυολόγημα ή έντονη κόπωση ή πτώση της πίεσης. Πρόκειται για καταστάσεις άλλοτε σοβαρές και άλλοτε λιγότερο επικίνδυνες, όπου η αντιμετώπιση της αιτίας βελτιώνει και τους πονοκεφάλους.

Ποιες είναι οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες;

Οι πιο χαρακτηριστικές είναι οι εξής:

1. Ημικρανία : Αποτελεί τον πιο συνηθισμένο περιοδικό τύπο κεφαλαλγίας με ετερόπλευρη εντόπιση, με επικράτηση στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Έχει τον χαρακτήρα σφύζουσας κεφαλαλγίας μεσαίας ως μεγάλης έντασης που συνοδεύεται από έμετο, ναυτία, ευαισθησία στο φως και στο θόρυβο και διαρκούν από 3 ώρες έως και 2-3 ημέρες, σε δύσκολες περιπτώσεις.

Σε ένα 10% των ασθενών παρουσιάζονται πρόδρομα συμπτώματα, όπως φωταψίες, μουδιάσματα, ζάλη και αλλαγή της διάθεσης. Πρόκειται για τη λεγόμενη αύρα. Προφανώς και δεν είναι η κάθε μορφή κεφαλαλγίας  ημικρανία. Η λήψη ενός καλού ιστορικού και η μαγνητική τομογραφία θα θέσει τη διάγνωση. Οι θεραπείες τόσο στην οξεία φάση, όσο και για την πρόληψη είναι ποικίλες και εξατομικεύονται κάθε φορά.

2. Κεφαλαλγία τάσης : Είναι επίσης ιδιαίτερα συχνή μορφή κεφαλαλγίας, έχει αμφοτερόπλευρη εντόπιση (μετωπιαία, στον αυχένα ή και στον κρόταφο) και έχει πιεστικό χαρακτήρα, χωρίς απαραιτήτως συνοδά συμπτώματα. Συνυπάρχει σε πολλές καταστάσεις στρες, καθώς και σε αγχώδη ή καταθλιπτικά σύνδρομα. Το ιστορικό και η κλινική εξέταση αρκούν για να θέσουν τη διάγνωση. Και εδώ υπάρχουν θεραπείες για την οξεία φάση και για την πρόληψη. Τυχόν συνυπάρχουσα κατάθλιψη θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν και να αντιμετωπιστεί ανάλογα.
3. Αθροιστική κεφαλαλγία : Πρόκειται για πονοκέφαλο μονόπλευρης εντόπισης περιοφθαλμικά ή κροταφικά και συνοδεύεται από ερεθισμό του κερατοειδούς, δακρύρροια, ρινόρροια, εφιδρώσεις, βλεφαρόπτωση. Εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες και είναι εξαιρετικά μεγάλης έντασης, όπου μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στην απόγνωση. Η χορήγηση οξυγόνου στην οξεία φάση είναι αρκετά ανακουφιστική. Και εδώ υπάρχουν σκευάσματα που μπορεί να πάρει κανείς προληπτικά.
4. Άλλες κεφαλαλγίες : Υπάρχουν βέβαια και άλλες κεφαλαλγίες, που συνοδεύουν καταστάσεις όπως έναν πολύ έντονο βήχα, έντονη σωματική άσκηση, κρύο ή που σχετίζονται με σεξουαλική δραστηριότητα.

Πότε θα πρέπει να απευθυνθώ σε νευρολόγο για τους πονοκεφάλους μου;

Όπως προαναφέρθηκε, ο πονοκέφαλος είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της καθημερινότητας. Οι έντονες εμμένουσες κεφαλαλγίες είναι κάτι που πρέπει να διερευνηθεί, ιδιαίτερα όταν τα συνηθισμένα παυσίπονα δεν προσφέρουν ανακούφιση. Επίσης, όταν οι υπάρχουσες κεφαλαλγίες αλλάζουν χαρακτήρα, δηλαδή δεν είναι ως συνήθως, ή όταν συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα, όπως διαταραχές στην όραση, μουδιάσματα ή άλλα νευρολογικά συμπτώματα. Επιπλέον κάθε αιφνίδια εμφανιζόμενος, μεγάλης έντασης πονοκέφαλος θα μπορούσε να κρούσει το καμπανάκι του κινδύνου για εγκεφαλική αιμορραγία, όπου απαιτείται άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση στο νοσοκομείο.

Επηρεάζεται η κεφαλαλγία από εξωτερικούς παράγοντες, όπως στρες;

Φυσικά, κάθε μορφή κεφαλαλγίας, ιδιαίτερα η κεφαλαλγία τάσης και οι ημικρανίες επιτείνονται σε αγχώδεις καταστάσεις, στρες, κατάθλιψη.

Άλλοι παράγοντες είναι ορμονικές μεταβολές. Σε πολλές γυναίκες η ημικρανία εμφανίζεται αποκλειστικά κατά την έμμηνο ρύση. Δεν είναι τυχαίο ότι τα επεισόδια ελαττώνονται συνήθως μετά τα 40 με 45 και στην πορεία μπορεί να εξαφανιστούν. Ακόμα και κάποιες τροφές μπορεί να επηρεάσουν τους ημικρανικούς ασθενείς. Πρέπει βέβαια να σημειώσουμε ότι οι συμπτωματικές κεφαλαλγίες, όπως σε όγκο στον εγκέφαλο ή σε αιμορραγίες δεν επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες.

Υπάρχουν εκτός των φαρμάκων άλλες μέθοδοι αντιμετώπισης των πονοκεφάλων;

Εφόσον οι κεφαλαλγίες επηρεάζονται από στρεσογόνους παράγοντες, οτιδήποτε μειώνει τα επίπεδα του στρες μπορεί να δράσει ευεργετικά. Σίγουρα η σωματική άσκηση , οι θετικές δραστηριότητες παίζουν σημαντικό ρόλο. Έχει αποδειχτεί ακόμα και το Bοtοx ή ο βελονισμός έχουν βοηθήσει ασθενείς με μη ανταπόκριση στα φάρμακα.

Για μια εξατομικευμένη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία κλείστε ραντεβού με την ειδική Νευρολόγο Σταυρούλα Θωμοπούλου με ειδίκευση στην ψυχιατρική και Ψυχοθεραπεία Γνωσιακής Συμπεριφορικής Κατεύθυνσης.