Νόσος Alzheimer: Όλες οι απαντήσεις στα ερωτήματα που σας απασχολούν
Είναι ο όρος ‘νόσος Alzheimer’ ταυτόσημος με την άνοια;
Ο όρος ‘άνοια’ είναι γενικότερος και αναφέρεται σε μία κατάσταση σταδιακής εκφύλισης – ‘φθοράς’ νοητικών λειτουργιών, όπως μνήμη, κρίση, κατανόηση, σε τέτοια βαθμό που να επηρεάζεται η καθημερινότητα του πάσχοντος ατόμου. Η νόσος Alzheimer είναι και η πιο συχνή μορφή άνοιας. Ωστόσο υπάρχουν και άλλες μορφές, όπως η αγγειακή και η μετωποκροταφική.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει η νόσος Alzheimer;
Τα πρώτα συμπτώματα που εμφανίζει η νόσος Αλτσχάιμερ είναι συνήθως απώλεια μνήμης προσφάτων γεγονότων και δυσκολία στην εκμάθηση νέων πληροφοριών.
Με την εξέλιξη της νόσου, οι βασικές ενέργειες γίνονται πρόκληση καθώς ξεχνούν πώς να τις εκτελούν.
Μια αξιοσημείωτη πτυχή της άνοιας είναι ότι εκείνοι που πάσχουν από αυτή, συχνά δεν αναγνωρίζουν οι ίδιοι τα συμπτώματα.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου;
H ακριβής αιτία της νόσου είναι ακόμα άγνωστη. Ωστόσο, οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου Alzheimer είναι οι εξής:
- ηλικία: με την πάροδο του χρόνου μεγαλώνει η πιθανότητα εκδήλωσης της νόσου
- κληρονομικότητα σε πρώτου βαθμού συγγένεια
- γυναικείο φύλο
- προβλήματα υγείας όπως: καρδιολογικά νοσήματα, αρτηριακή υπέρταση, η αυξημένη χοληστερίνη και ο σακχαρώδης διαβήτης
Κληρονομείται η νόσος Alzheimer;
Είναι γεγονός ότι υπάρχει έξαρση της νόσου στις μέρες μας, πράγμα που προκαλεί ανησυχία, ιδίως αν υπάρχει μέλος στην οικογένεια που πάσχει. Η αλήθεια είναι ότι μόνο 1% των περιπτώσεων έχει κληρονομική μετάδοση, με ως επί το πλείστον πρόωρη έναρξη, οπότε και είναι πολύ σημαντικός ο γονιδιακός έλεγχος. Η νόσος είναι κυρίως ‘νόσος εκφυλιστική’, δηλαδή φθοράς και εκδηλώνεται σε μεγαλύτερες ηλικίες, με έναρξη κατά μέσο όρο άτομα ηλικίας άνω των 65.
Είναι η νόσος ιάσιμη;
Δυστυχώς η φθορά – εκφύλιση των νευρικών κυττάρων κατά τη νόσο είναι μη αναστρέψιμη. Ωστόσο με την όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία στα αρχικά στάδια της νόσου, μπορούμε να επιβραδύνουμε την πορεία της νόσου.
Μπορεί η εμφάνιση κατάθλιψης ή προβλημάτων στη συμπεριφορά να είναι αρχή νόσου Alzheimer;
Όπως γνωρίζουμε, η νόσος Alzheimer ξεκινά με προβλήματα στη βραχυπρόθεσμη μνήμη (κοντινά γεγονότα) και στον προσανατολισμό, ενώ αρκετές φορές το άτομο επαναλαμβάνει πράγματα που έχουν ειπωθεί. Πολλοί από το κοντινό περιβάλλον αναφέρουν εσωστρέφεια, μελαγχολία, έλλειψη ενδιαφέροντος για κάποτε αγαπημένες δραστηριότητες ή αδιαφορία για την υγιεινή. Αν συμβαίνει αυτό, τότε είναι απαραίτητη η εκτίμηση από ειδικό νευρολόγο.
Έχει νόημα η λήψη αντιανοϊκών φαρμάκων χωρίς να έχει γίνει η διάγνωση της νόσου;
Όχι, δεν υπάρχει μελέτη που να αποδεικνύει πως η λήψη αντιανοϊκών φαρμάτων ενδείκνυται χωρίς να έχει γίνει διάγνωση. Επιπλέον πρόκειται για φάρμακα που προϋποθέτουν τακτική παρακολούθηση από τον ειδικό νευρολόγο ή ψυχίατρο και ρύθμιση των δόσεων ανάλογα με το ιστορικό, την κλινική εξέταση και τα ειδικά νευροψυχολογικά τεστ.
Υπάρχουν πέραν των φαρμάκων άλλα μέτρα πρόληψης της νόσου;
Φυσικά, μέτρα εξίσου σημαντικά με τη φαρμακευτική αγωγή, που ισχύουν και για το γενικό πληθυσμό, είναι:
- Η κίνηση: Από τη μία ωφελεί το καρδιαγγειακό σύστημα και τη διατήρηση της φυσιολογικής πίεσης και από τη άλλη είναι καλή για την ψυχολογία,
- Διατήρηση φυσιολογικής πίεσης, διακοπή καπνίσματος, ρύθμιση σακχάρου, διατήρηση φυσιολογικού βάρους,
- Αντιμετώπιση πρεσβυακουσίας: Η μειωμένη ακοή οδηγεί σε απομόνωση,
- Ενίσχυση της ψυχολογίας,
- Κοινωνικής επαφές,
- Ενασχόληση με δραστηριότητες καθημερινά.
Σε γενικές γραμμές έχουν γίνει πολλά βήματα για την ενημέρωση σχετικά με τη νόσο Alzheimer. Ωστόσο έχουμε να μάθουμε επίσης πολλά στο μέλλον. Το σημαντικό είναι όταν υπάρχουν αμφιβολίες σε ό,τι αφορά την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων αλλά και κατά την πορεία της νόσου να απευθύνεστε στον ειδικό νευρολόγο που θα σας καθοδηγήσει.
Η Σταυρούλα Θωμοπούλου είναι Ειδική Νευρολόγος με επιπλέον ειδίκευση στη Ψυχιατρική και Ψυχοθεραπεία Γνωσιακής Συμπεριφορικής κατεύθυνσης στη Γερμανία. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων της νόσου Alzheimer σε κάποιο κοντινό σας πρόσωπο, επικοινωνήστε μαζί της.