Πονοκέφαλος
Ο πονοκέφαλος είναι από τα συχνότερα συμπτώματα που απαντά ο νευρολόγος στην καθημερινή πράξη. Περίπου το 99% των γυναικών και το 93% των ανδρών θα βιώσουν πονοκέφαλο κάποια στιγμή της ζωής τους. Διαθέτει ευρεία γκάμα αιτιών, από πιο απλές όπως κούραση ή κρυολόγημα μέχρι επικίνδυνες καταστάσεις που χρήζουν άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση. Υπάρχουν περισσότερα από 150 είδη πονοκεφάλου. Στο 90% των περιπτώσεων, η εμφάνιση πονοκεφάλου μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας από τις 4 ακόλουθες μορφές:
- Κεφαλαλγία τάσης
- Ημικρανία
- Αθροιστική κεφαλαλγία
- Κεφαλαλγία από λήψη παυσίπονων
Αυτή τη φορά ωστόσο, θα αναφερθούμε στις επικίνδυνες μορφές πονοκεφάλου, που μπορεί να απειλήσουν τη ζωή ή να προκαλέσουν σοβαρή αναπηρία.
Επικίνδυνες μορφές πονοκεφάλου
(Ι) Υπαραχνοειδής αιμορραγία
Πρόκειται για αιφνίδια εμφανιζόμενη μορφή πολύ έντονου πονοκεφάλου με συχνά ναυτία, εμετό ή και μείωση του επιπέδου συνείδησης. Παρουσιάζεται συχνά όταν υπάρχει ανεύρυσμα σε εγκεφαλική αρτηρία και σπάει η συνέχεια του αγγείου, επομένως προκαλείται εγκεφαλική αιμορραγία. Υπάρχουν περιπτώσεις που ο ασθενής χειρουργείται εκτάκτως και ξεπερνάει τον κίνδυνο και άλλες που οδηγείται σε μόνιμη αναπηρία ή θάνατο.
(ΙΙ) Υποσκληρίδιο αιμάτωμα εγκεφάλου
Συχνά προκαλείται αμέσως μετά από χτύπημα ή ατύχημα, άλλες φορές τα συμπτώματα παρουσιάζονται μέσα σε 10 ημέρες με πονοκέφαλο, ζάλη, αστάθεια και άλλα νευρολογικά ελλείμματα. Έτσι μετά από χτύπημα όταν επιμένει ο πονοκέφαλος και η ζάλη κάνουμε 2η φορά αξονική εγκεφάλου.
(ΙΙΙ) Θρόμβωση φλεβώδων κόλπων και εγκεφαλικών φλεβών
Πρόκειται για μια επικίνδυνη κατάσταση με έντονους πονοκεφάλους, επιληπτικές κρίσεις, θόλωση όρασης και άλλα νευρολογικά συμπτώματα, όπως παράλυση άκρων. Αυτό συμβαίνει όταν παρουσιάζεται θρόμβωση, όχι στις αρτηρίες, όπως στο ισχαιμικό εγκεφαλικό, αλλά στις φλέβες. Συμβαίνει συχνότερα σε γυναίκες στην κύηση, λοχεία, όταν λαμβάνουν αντισυλληπτικά, σε περιπτώσεις θρομβοφιλίας (όταν το αίμα πήζει εύκολα), σε φλεγμονές (μαστοειδίτιδα, μηνιγγίτιδα). Συνήθως χρησιμοποιούμε για θεραπεία φάρμακα που διαλύουν το θρόμβο.
(IV) Μηνιγγίτιδα – Εγκεφαλίτιδα
Πρόκειται για μια επικίνδυνη φλεγμονή στον εγκέφαλο ή τις μήνιγγες, δηλαδή τη μεμβράνη που καλύπτει τον εγκέφαλο. Κεφαλαλγίες έντονες με πυρετό και δυσκαμψία στον αυχένα είναι ύποπτες για μηνιγγίτιδα.
Όταν έχουμε πέρα από τον πυρετό και πονοκέφαλο πτώση του επιπέδου συνείδησης και άλλα σοβαρά νευρολογικά συμπτώματα όπως παράλυση άκρων, τότε μιλάμε για εγκεφαλίτιδα. Και στις δύο περιπτώσεις με την υποψία μόνο πρέπει να γίνει άμεσα αξονική εγκεφάλου και λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού, και στη συνέχεια ενδοφλέβια αντιβίωση και θεραπεία. Η γρήγορα αναγνώριση γλιτώνει τον ασθενή από μόνιμη αναπηρία ή και θάνατο.
(V) Κροταφική αρτηρίτιδα
Συμβαίνει όταν οι αρτηρίες της κεφαλής στους κροτάφους υποστούν φλεγμονή. Πονοκέφαλοι στην περιοχή των κροτάφων, συνοδευόμενοι από προβλήματα όρασης, ιδίως στις μεγαλύτερες ηλικίες, θέτει την υποψία. Συνήθως η πάσχουσα κροταφική αρτηρία παρουσιάζεται ανάγλυφα στην περιοχή και πάλλεται. Με απλή εξέταση αίματος και υπέρηχο γίνεται η διάγνωση. Είναι σημαντικό να γίνει άμεσα η θεραπεία με κορτιζόνη προτού έχουμε σοβαρή μείωση όρασης.
Πότε ο πονοκέφαλος χρήζει αντιμετώπισης;
Πονοκέφαλος ο οποίος παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά θα πρέπει να διερευνάται και να αντιμετωπίζεται άμεσα:
- Σημαντικές αλλαγές στα χαρακτηριστικά της κεφαλαλγίας
- Πονοκέφαλος έπειτα από ένα χτύπημα στο κεφάλι ή το λαιμό
- Νέο είδος πονοκεφάλου
- Πονοκέφαλος με απότομη έναρξη
- Πυρετός σε συνδυασμό με τον πονοκέφαλο
- Πονοκέφαλος με ορθοστατικά χαρακτηριστικά
- Εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων
- Κεφαλαλγία η οποία προκύπτει έπειτα από έντονες δραστηριότητες ή σεξ
Συμπερασματικά, ο πονοκέφαλος είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα. Παρόλο που τις περισσότερες φορές είναι ακίνδυνος και εύκολα αντιμετωπίσιμος, υπάρχουν και πιο σπάνιες περιπτώσεις επικίνδυνων πονοκεφάλων. Η άμεση αναγνώριση από το νευρολόγο, η διάγνωση και γρήγορη αντιμετώπιση μπορεί να σώσει τη ζωή του ασθενούς.
Η Σταυρούλα Θωμοπούλου είναι Ειδική Νευρολόγος με επιπλέον ειδίκευση στη Ψυχιατρική και Ψυχοθεραπεία Γνωσιακής Συμπεριφορικής κατεύθυνσης στη Γερμανία. Σε περίπτωση που πάσχετε από πονοκέφαλο και επιθυμείτε να απαλλαγείτε από το ενοχλητικό αυτό σύμπτωμα αλλά και να εντοπίσετε το αίτιο αυτού, επικοινωνήστε μαζί της.